भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती आहे?
तुम्हाला माहिती आहे का भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती आहे? जर नसेल तर आम्ही तुम्हाला या लेखात हे सांगणार आहोत. ही रोमांचक माहिती जाणून घेण्यासाठी पुढे वाचा.
भारतातील सर्वात लांब नदी गंगा नदी आहे. गंगा नदीची एकूण लांबी 2,525 किलोमीटर (1,569 मैल) आहे. भारत देशासाठी गंगा नदीचे सांस्कृतिक, आर्थिक आणि पर्यावरणीय महत्त्व खूप आहे. गंगा नदीचे उगमस्थान हिमालयातील गंगोत्री हिमनदी आहे.
गंगा नदी बंगालच्या उपसागरात रिकामी होण्यापूर्वी उत्तराखंड, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखंड आणि पश्चिम बंगालसह अनेक राज्यांमधून वाहते.
गंगा ही केवळ नदी नाही. ती त्याच्या काठावर राहणाऱ्या लाखो लोकांसाठी जीवनरेखा आहे. त्याचे पाणी हिंदू धर्मात पवित्र मानले जाते आणि दरवर्षी लाखो भाविक त्याच्या पाण्यात स्नान करण्यासाठी जमतात.
ते मानतात की हे त्यांना त्यांच्या पापांपासून मुक्त करते आणि मोक्ष प्राप्त करते. नदी विविध धार्मिक समारंभ आणि विधींसाठी देखील अविभाज्य आहे आणि तिच्या खोऱ्यात वाराणसी, अलाहाबाद (प्रयागराज) आणि हरिद्वारसह हिंदू धर्मातील काही सर्वात पवित्र शहरे आहेत.
गंगा आपल्या आध्यात्मिक महत्त्वाच्या पलीकडे, तिच्या काठावर कृषी कार्ये टिकवून ठेवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते. त्याच्या पाण्याने भरलेली सुपीक मैदाने भात, ऊस आणि इतर पिकांच्या लागवडीला आधार देतात, लाखो शेतकऱ्यांना उपजीविका देतात.
गंगा नदी एक महत्त्वाचा वाहतूक मार्ग म्हणून काम करते, जी ती जाते त्या भागात व्यापार आणि वाणिज्य सुलभ करते.
गंगा नदीत अनेक प्रकारचे मासे आणि सरपटणारे प्राणी आढळतात. याशिवाय गोड्या पाण्यात राहणारे दुर्मिळ डॉल्फिनही या नदीत आढळतात. प्राचीन काळापासून गंगा नदीचे महत्त्व आहे. याला केवळ धार्मिक महत्त्व नाही तर आर्थिक आणि सामाजिक महत्त्व आहे.
गंगा नदीच्या काठावर विकसित झालेली धार्मिक स्थळे आणि तीर्थक्षेत्रे हे भारतीय समाजव्यवस्थेचे विशेष भाग आहेत. त्याच्या किनाऱ्यावर विविध शहरे आणि गावे आहेत, जी स्वतःमध्ये सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वारसा आहेत.
गंगेच्या काठावर विकसित झालेली धार्मिक स्थळे, जसे की वाराणसी, हे महत्त्वाचे धार्मिक आणि पर्यटन स्थळ आहे. येथील तीर्थक्षेत्रांवर रात्रंदिवस पूजा आणि संगीताचे कार्यक्रम सुरू असतात.
नदीच्या काठावर वसलेल्या शहरांनाही गंगा पाणी पुरवते. त्यावर बांधलेले पूल, धरणे आणि नदी प्रकल्प भारताच्या वीज, पाणी आणि शेतीशी संबंधित गरजा पूर्ण करतात. तिच्या काठावर विकसित झालेली धार्मिक स्थळे आणि तीर्थक्षेत्रे हे भारतीय समाजव्यवस्थेचे विशेष भाग आहेत.
गंगा नदी तिचे सांस्कृतिक आणि आर्थिक महत्त्व असूनही, गंगेला अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागतो, प्रामुख्याने प्रदूषण आणि पर्यावरणाचा ऱ्हास.
भारत सरकार, पर्यावरण संस्था आणि आंतरराष्ट्रीय एजन्सींनी सुरू केलेल्या विविध उपक्रमांसह, गंगा प्रदूषण स्वच्छ करण्यासाठी अनेक दशकांपासून प्रयत्न सुरू आहेत.
2014 मध्ये सुरू झालेल्या नमामि गंगे कार्यक्रमाचा मुख्य उद्देश गंगा नदी आणि तिच्या उपनद्या स्वच्छ करणे हा होता. यामध्ये सांडपाणी प्रक्रिया प्रकल्प, नदीकाठचा विकास आणि जनजागृती मोहीम अशा अनेक उपाययोजनांचा समावेश होता.
पुढे वाचा : | | | |
गंगा नदी बंगालच्या उपसागरात वाहते आणि जेव्हा नदी ब्रह्मपुत्रेला मिळते तेव्हा ती जगातील सर्वात मोठा डेल्टा बनते - सुंदरबन डेल्टा. या डेल्टाचे क्षेत्रफळ 58,752 किमी² आहे आणि डेल्टाचे जंगल आणि हवामान अद्वितीय आहे. डेल्टाच्या मोठ्या भागात पूर येण्याचे प्रमाण विशेषतः भरतीच्या वेळी जास्त असते.
जर तुम्हाला भारतातील सर्वात लांब नदीबद्दलची ही पोस्ट आवडली असेल, तर कृपया ती तुमच्या मित्रांसह आणि सोशल मीडियावर शेअर करा. तुमचा पाठिंबा आम्हाला आणखी चांगली सामग्री तयार करण्यासाठी प्रेरित करेल.